W Polsce ochrona ptaków jest nie tylko obowiązkiem prawnym, ale także kluczowym elementem zachowania bioróżnorodności. Ptaki pełnią istotną rolę w ekosystemach, od kontrolowania populacji owadów po zapylanie roślin. W wielu przypadkach, ptaki zakładają gniazda na budynkach, co może stanowić wyzwanie dla właścicieli nieruchomości. Ważne jest jednak, aby podczas zabezpieczania budynków nie naruszać przepisów o ochronie ptaków, ponieważ wiele gatunków znajduje się pod ścisłą ochroną. W tym artykule omówimy, jakie ptaki są chronione w Polsce oraz jak można je chronić, dbając jednocześnie o swoje nieruchomości.
Ptaki pod ścisłą ochroną w Polsce
W Polsce obowiązuje ścisła ochrona wielu gatunków ptaków. Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody, liczne gatunki ptaków są objęte ochroną na mocy rozporządzenia Ministra Środowiska. Do najbardziej znanych gatunków chronionych należą:
- Bocian biały (Ciconia ciconia) – Symbol Polski i jedno z najczęściej chronionych zwierząt w kraju.
- Jaskółka oknówka (Delichon urbicum) – Gatunek często budujący gniazda w pobliżu ludzkich zabudowań.
- Jerzyk (Apus apus) – Ptak, który gniazduje w szczelinach budynków i jest objęty ochroną ścisłą.
- Dzięcioł zielony (Picus viridis) – Związany z lasami, ale często spotykany także w parkach miejskich.
- Sójka (Garrulus glandarius) – Gatunek leśny, ale coraz częściej występujący na terenach miejskich.
Wszystkie te ptaki oraz wiele innych gatunków mają specjalny status ochronny, co oznacza, że ich gniazda, jaja i młode są chronione, a wszelkie działania mogące im zaszkodzić są zabronione. Zabronione jest m.in. niszczenie gniazd, płoszenie ptaków oraz usuwanie siedlisk.
Przepisy prawne dotyczące ochrony ptaków w Polsce
Ochrona ptaków w Polsce regulowana jest przez ustawę o ochronie przyrody oraz dyrektywy unijne, takie jak Dyrektywa Ptasia. Zgodnie z tymi przepisami, wszystkie dzikie ptaki są objęte ochroną, a każda ingerencja w ich życie wymaga odpowiednich zezwoleń. Oznacza to, że przed podjęciem jakichkolwiek prac budowlanych lub remontowych, które mogą wpłynąć na gniazdujące ptaki, należy uzyskać zezwolenie od Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ).
Szczególnie istotne jest to w przypadku ptaków, które zakładają gniazda na budynkach, takich jak jaskółki, jerzyki czy bociany. Usuwanie ich gniazd bez odpowiednich zezwoleń może prowadzić do kar finansowych oraz problemów prawnych. Ochrona ptaków dotyczy także okresu lęgowego, który trwa od marca do sierpnia. W tym czasie jakiekolwiek działania mogące wpłynąć na ptasie gniazda są szczególnie ograniczone.
Jak zabezpieczać budynki, nie naruszając przepisów?
Zabezpieczanie budynków przed ptakami może być konieczne, zwłaszcza w przypadku problemów z odchodami czy hałasem. Ważne jest jednak, aby robić to w sposób zgodny z prawem i z poszanowaniem chronionych gatunków. Oto kilka kroków, które można podjąć, aby zabezpieczyć budynki, nie naruszając przepisów o ochronie ptaków:
- Przegląd budynku przed sezonem lęgowym – Prace związane z zabezpieczaniem budynków należy wykonywać poza sezonem lęgowym, który trwa od marca do sierpnia. Dzięki temu unikniemy zakłócania procesu rozrodu ptaków.
- Instalacja siatek i kolców ochronnych – W przypadku problemów z gołębiami czy innymi ptakami, można zastosować siatki ochronne lub kolce, które uniemożliwią im zakładanie gniazd w wybranych miejscach. Ważne, aby robić to zgodnie z przepisami i w sposób, który nie zaszkodzi ptakom.
- Zainstalowanie budek lęgowych – W przypadku ptaków takich jak jerzyki, warto rozważyć instalację budek lęgowych. Dzięki temu zapewnimy im bezpieczne miejsce do zakładania gniazd, jednocześnie minimalizując ryzyko zakłóceń na budynkach.
- Uzyskanie zezwoleń na prace remontowe – Jeśli planujemy prace remontowe w okresie lęgowym, konieczne jest uzyskanie odpowiednich zezwoleń od RDOŚ. Bez tego, prace mogą być uznane za nielegalne.
Co robić w przypadku znalezienia gniazda?
Znalezienie gniazda na budynku może być wyzwaniem, zwłaszcza w okresie lęgowym. W takim przypadku najlepszym rozwiązaniem jest pozostawienie gniazda nienaruszonego do momentu zakończenia sezonu lęgowego. Jeśli jednak gniazdo stanowi zagrożenie lub przeszkodę, konieczne jest skontaktowanie się z lokalnym oddziałem RDOŚ, który udzieli wskazówek, jak postępować zgodnie z prawem.
W przypadku ptaków takich jak jerzyki, bociany czy jaskółki, nie należy samodzielnie usuwać gniazd. W razie potrzeby, RDOŚ może wydać zezwolenie na przeniesienie gniazda, jednak każda decyzja musi być poprzedzona analizą sytuacji oraz oceną wpływu na ptaki.
Chronione ptaki w Polsce
Ochrona ptaków w Polsce jest ważnym elementem zachowania bioróżnorodności, a zabezpieczanie budynków przed ptakami wymaga przestrzegania przepisów prawnych. Ważne jest, aby znać gatunki ptaków objęte ochroną i postępować zgodnie z obowiązującymi przepisami. Przestrzeganie zasad ochrony przyrody nie tylko pomaga chronić ptaki, ale także unikać problemów prawnych i finansowych.